Partitë e ekstremit të djathtë arritën fitore në zgjedhjet për Parlamentin Evropian të dielën, duke bërë që presidenti francez Emmanuel Macron të thërriste zgjedhje të parakohshme, duke shtuar pasiguri në drejtimin e ardhshëm politik të Evropës.
Ndërsa qendra, partitë liberale dhe të gjelbra janë të vendosura të ruajnë ekuilibrin e pushtetit në parlamentin me 720 vende, votimi i dha një goditje të brendshme udhëheqësve të Francës dhe Gjermanisë, duke ngritur pikëpyetje se si fuqitë e mëdha të Bashkimit Evropian mund të drejtojnë politikën në bllok.
Duke bërë një lojë të rrezikshme në përpjekje për të rivendosur autoritetin e tij, Macron thirri zgjedhjet parlamentare, me raundin e parë më 30 qershor.
Ashtu si Macron, kancelari gjerman Olaf Scholz gjithashtu duroi një natë të dhimbshme ku socialdemokratët e tij shënuan rezultatin e tyre më të keq ndonjëherë.
Një zhvendosje djathtas brenda Parlamentit Evropian mund ta bëjë më të vështirë miratimin e legjislacionit të ri që mund të jetë i nevojshëm për t’iu përgjigjur sfidave të sigurisë, ndikimit të ndryshimeve klimatike ose konkurrencës industriale nga Kina dhe Shtetet e Bashkuara.
Megjithatë, saktësisht se sa ndikim do të kenë partitë nacionaliste euro-skeptike do të varet nga aftësia e tyre për të kapërcyer dallimet e tyre dhe për të punuar së bashku. Ata aktualisht janë të ndarë mes dy familjeve të ndryshme dhe disa parti dhe ligjvënës për momentin qëndrojnë jashtë këtyre grupimeve.
“Spiranca e STABILITETIT”
Partia Popullore Evropiane (EPP) e qendrës së djathtë do të jetë familja më e madhe politike në legjislaturën e re, me 181 deputetë, tregoi një sondazh i centralizuar, ndër von Der Leyen do të synojë një mandat të dytë pesë-vjeçar në krye të krahut të fuqishëm ekzekutiv të BE-së.
Dhe ajo shpejt e prezantoi veten si një mburojë kundër ekstremeve.”Ne jemi spiranca e stabilitetit,” u tha von der Leyen mbështetësve në Bruksel.
“Asnjë shumicë nuk mund të formohet pa EPP dhe së bashku… Ne do të ndërtojmë një bastion kundër ekstremeve nga e majta dhe nga e djathta.”
Sidoqoftë, von der Leyen mund të ketë ende nevojë për mbështetje nga disa nacionalistë të krahut të djathtë, si Vëllezërit e Italisë së Kryeministres italiane Giorgia Meloni për të siguruar një shumicë parlamentare, duke i dhënë Melonit dhe aleatëve të saj Konservatorë dhe Reformistë Evropianë (ECR) më shumë leva – gjë që mund të shqetësojë të tjerët.
***
Socialistët dhe Demokratët e qendrës së majtë janë gati të jenë familja e dytë më e madhe politike, edhe pse humbën katër ligjvënës për të përfunduar me 135, tregoi exit poll.
Vëzhguesit politikë ia atribuojnë zhvendosjen në të djathtë rritjes së kostos së jetesës, shqetësimeve rreth migrimit, si dhe luftës në Ukrainë — shqetësimet që partitë nacionaliste dhe populiste kanë kapur.
Grupet euroskeptike nacionaliste ECR dhe Identiteti dhe Demokracia (ID) dhe ligjvënësit e së djathtës ekstreme që nuk janë ende të lidhur me një familje politike të BE-së nga AfD e Gjermanisë siguruan së bashku 149 vende, një rritje prej 22 vendesh, tregoi sondazhi i centralizuar i daljes.
Exit poll parashikoi që partitë pro-evropiane të qendrës së djathtë, të qendrës së majtë, liberale dhe të Gjelbërve do të mbajnë një shumicë prej 451 vendesh, por e cila është zvogëluar ndjeshëm në krahasim me 488 që kishin.
Partitë e Gjelbërta të Evropës pësuan humbje të mëdha në veçanti, duke rënë në 53 deputetë nga 71 në parlamentin në largim.
Parlamenti Evropian bashkëvendos me Këshillin ndërqeveritar Evropian për ligjet që qeverisin bllokun 27-vendesh prej 450 milionë banorësh.
Exit poll i dha ECR-së dy deputetë më shumë se në parlamentin e kaluar për gjithsej 71 dhe grupit ID të ekstremit të djathtë 13 vende më shumë për gjithsej 62.
Numri i deputetëve jo të lidhur që mund të zgjedhin t’i bashkohen grupeve të tjera, përfshirë euro-skeptikët, u rrit me 40 në 102, tha exit poll.