Sot shënohet 113-vjetori i lindjes së Shën Terezës.
Nobelistja shqiptare Gonxhe Bojaxhiu – e njohur gjerësisht si Nënë Tereza e Kalkutës, por me prejardhje shqiptare, lindi më 26 gusht 1910 në Shkup, asokohe pjesë e Vilajetit të Kosovës në Perandorinë Osmane. Në moshën 18-vjeçare, ajo u shpërngul nga Maqedonia e Veriut për në Irlandë dhe më pas në Indi, ku jetoi pjesën më të madhe të jetës së saj.
Nënë Tereza themeloi Misionarët e Bamirësisë, një kongregacion fetar i cili në vitin 2012 kishte më shumë se 4,500 motra dhe ishte aktiv në 133 shtete. Shenjtorja shqiptare është nderuar me çmimet dhe nderimet më të larta për kontributin e dhënë në ndërtimin e paqes ndër vite, duke përfshirë: më 1962 Çmimin e Paqes “Ramon Magsaysay” dhe 1979 Çmimin “Nobel” për Paqe.
“Me gjak unë jam shqiptare. Me kombësi, indiane. Me besim jam një murgeshë katolike. Si thonë të gjithë, unë i përkas botës. Me zemër unë e ndiej që i përkas plotësisht zemrës së Jezusit”- këto janë disa nga fjalët e thëna nga Nënë Tereza në fjalimin e mbajtur gjatë marrjes së çmimit “Nobel”.
Më 19 tetor 2003, ajo u lumturua dhe u quajt “Tereza e Bekuar e Kalkutës”. Për t’u kanonizuar në shenjtore, asaj duhej t’i njihej një mrekulli e dytë, në bazë të rregullave të kishës katolike. Një mrekulli e dytë i është njohur nga Papa Françesku, në dhjetor të vitit 2015, duke i hapur rrugën që ajo të shpallet e Shenjtë nga Kisha Katolike e Romës. Kanonizimi i saj është bërë më 4 shtator 2016, një ditë para 19-vjetorit të vdekjes së saj (5 Shtator), ku njihet edhe si dita e saj e festës.
“Jo të gjithë ne mund të bëjmë gjëra të mëdha, por secili nga ne mund të bëjë gjëra të vogla me dashuri të madhe”- ishte porosia e Nënë Terezës.
Një figurë e diskutueshme si gjatë jetës dhe pas vdekjes së saj, Nënë Tereza u admirua gjerësisht nga shumë njerëz për veprat e saj bamirëse. Shenjtorja shqiptare fliste rrjedhshëm pesë gjuhë – bengalisht, shqip, serbisht, anglisht dhe hindi. Ajo bëri udhëtime të rastit jashtë Indisë për arsye humanitare.
Në kulmin e Rrethimit të Beirutit në 1982, Tereza shpëtoi 37 fëmijë të bllokuar në një spital të linjës së përparme duke ndërmjetësuar një armëpushim të përkohshëm midis ushtrisë izraelite dhe guerileve palestinezë. E shoqëruar nga punëtorët e Kryqit të Kuq, ajo udhëtoi nëpër zonën e luftës për në spital për të evakuuar pacientët e rinj.
Kur Evropa Lindore përjetoi rritje të hapjes në fund të viteve 1980, Tereza i zgjeroi përpjekjet e saj drejt vendeve komuniste që kishin refuzuar Misionarët e Bamirësisë, mes tyre edhe Shqipwria. Përpjekjet e shenjtores shqiptare për të shtrirë misionin bamirësisë edhe në Shqipëri nëpërmjet letrave dhe dokumenteve, ishin të gjata. Por gjithçka u bë e mundur vetëm në vitin 1991.
Ajo filloi dhjetëra projekte, e pavendosur nga kritikat për qëndrimet e saj kundër abortit dhe divorcit: “Pavarësisht se kush thotë çfarë, duhet ta pranosh me një buzëqeshje dhe të bësh punën tënde”. Ajo vizitoi Armeninë pas tërmetit të vitit 1988 dhe u takua me Nikolai Ryzhkov, Kryetar i Këshillit të Ministrave.
Tereza udhëtoi për të ndihmuar të uriturit në Etiopi, viktima të rrezatimit në Chernernobil dhe viktimat e tërmetit në Armeni. Në vitin 1991 ajo u kthye në Shqipëri për herë të parë, duke hapur një shtëpi të Misionarëve të Bamirësisë në Tiranë. Deri në vitin 1996, Tereza ka operuar 517 misione në mbi 100 vende. Misionarët Bamirësisë së saj të u rritën nga dymbëdhjetë në mijëra, duke u shërbyer “më të varfërve të të varfërve” në 450 qendra në të gjithë botën. Misionarët e parë të shtëpisë së bamirësisë në Shtetet e Bashkuara u krijuan në rajonin e South Bronx të New York City dhe me 1984 kongregacioni operoi 19 institucione në të gjithë vendin.